Yüksek Ziraat Mühendisi Mehmet Uzun, fıstığın
yetiştirilmesi ile ilgili aktardığı bilgilerde fıstığın daha iyi gelişmesi için
yıllık 800 kilo yağışa ihtiyaç olduğunu belirtti. Uzun bu aşamada fıstık
ağaçlarının sulanmasının faydalı olduğunu söyledi.
Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından
Şanlıurfa’da Ziraat Mühendisleri ve çiftçilere "Antepfıstığı Yetiştiriciliği,
Hastalık ve Zararlıları" konulu eğitim konferansı verildi. Birçok gıdaya
katkı malzemesi olarak kullanılan ve önemli bir değere sahip olan fıstığın
yetiştirilmesi ve fıstıkta oluşabilecek zararlar ile ilgili düzenlenen
konferansa Yüksek Ziraat Mühendisleri Serpil Karadağ, Sibel Aytuğ Tahtacı ve Mehmet
Uzun konuşmacı olarak katıldı.
Verilen eğitimde fıstık ağacı yetiştiriciliğinde dikkat
edilmesi gereken hususlar hakkında bilgi verildi. Fıstığın hangi tarihlerde ve
hangi aralıklarda dikilmesi, sulama yapılacak dönemler, budamanın nasıl ve ne
zaman yapılacağı, gübre atımında nelere dikkat edilmesi gerektiği, tozlaşmanın
önemi ve aşılamada nelere dikkat edileceği ile ilgili bilgiler anlatıldı.
'Fıstık tüketimi
arttıkça değeri de artıyor'
Fıstığın gıda tüketiminde kullanımının arttığını belirten
Yüksek Ziraat Mühendisi Mehmet Uzun, “Fıstık eskiden sadece çerez olarak
kullanılıyordu. Ancak bugün fıstık gıda sanayisinde çikolata, lokum, tatlı çeşitleri,
dondurma, yaş pasta ve birçok gıda ürününde kullanılmaya başladığı için her
geçen gün önemi artıyor. Fıstık tüketimi arttığından değeri de her geçen gün
artıyor. Değeri arttıkça fıstığın kilo fiyatı da buna bağlı olarak artacak.
Fıstık hangi ürüne girerse o ürünün fiyatı da artıyor.” dedi.
'Erken hasat daha
faydalı'
Fıstığı toplarken erken hasat olarak yapılıyorsa bu gıda
sanayisinde kullanılmak üzere yapılıyordur. diyen Uzun, “Fıstığın bölgemizde
genel olarak erken hasadı yapılıyor. Çünkü fiyatı yüksek olduğu için hırsızlık
olayları arttığından çiftçiler bunun önüne geçmek için erken topluyor. Bir diğer
nedeni ise ağaç karagözünü dökmüyor. Böyle olunca ağaç güçlü kalıyor ve diğer
yılda verimi artıyor. Eğer fıstık kırmızı olarak toplanırsa ağaç daha fazla
yıpranıyor. Çiftçiler bunun önüne geçmek için erken hasada gidiyor. Uzun, Kırmızı
ve Halebi çeşidinde fıstıkların hem aroması hem de lezzeti iyi olduğu için çiftçilerimize
erken hasadı öneriyoruz. Çıtlama fıstıkta ise Tekin ve Siirt fıstığının
albenisi daha yüksektir, ihracata iyi gidiyor. Bu yönde tercih yapacak
çiftçilerimize öneriyoruz.” diye konuştu.
'Şanlıurfa'da
yağış, fıstığın isteğini karşılayamıyor'
Mehmet Uzun, "Eskiden fıstık dikilirken 10-10 veya
12-12 metre genişliğinde fidanlar dikiliyordu. Ama şimdi tam tersini
öneriyoruz. Eğer dikim yapılacaksa çiftçilerin fidanları daha dar dikmelerini
öneriyoruz. Şanlıurfa’nın yıllık yağış miktarı 500 kilo, Antep’te 600 kilo Siirt’te
ise 800 kilo civarındadır. Fıstığın yıllık istediği yağış miktarı ise 800 kilodur.
Bu yüzden fıstık, bölgemizde istediği yağışı alamıyor. Bu yüzden sulama ile
istediği suyu vermemiz gerekiyor. Sulama olursa hem verim artar hem de ağaçlar
daha iyi çalışır. Fıstık dikiminde sulama imkanı varsa 6-3, 7-3, ve 5-5 metre aralıklarını
öneriyoruz. Eğer kurak arazi ise ve toprak güzel ise 6-6 metre ya da 5-5 metre,
arazi kıraç ise 7-7 metre ile dikmelerini öneriyoruz. Bilinçli çiftçiler
zararlarını karşılamak için 8-8 metre ya da 7-7 metre genişliğinde fıstık
dikimlerinin aralarına aşılı bağ dikiyorlar. Aşılı omcalar 2 yıl içerisinde
üzüm vermekte. Bu da fıstığın verim dönemine kadar bahçeden gelir elde edilmesini sağlıyor.”
şeklinde konuştu.
Çiftçiler fıstık bahçesini
sürerken nelere dikkat etmeli?
"Eskiden çiftçiler tarla sürerken traktörü ağacın
altından geçiriyordu ve olabildiğince gövdeye yakın sürüyordu." sözlerini
kullanan Uzun, "Çiftçi bu şekilde sürünce ağacın köklerine zarar veriyordu
ve rahat sürebilmek için ağacın aşağı düşen kollarını kesiyordu. Biz bu şekilde
sürmeyi kesinlikle önermiyoruz. Ağacın meyve veren kısmı aşağı düşen
kollarıdır. Aynı zamanda bu kollar ağaca gölge sağladığı için ağacın su kaybını
da azaltıyor. Aşağı düşen dallar aynı zamanda şemsiye görevi görüyor. Güçlü
traktörlerle gövdeye yakın olarak süren çiftçiler, ağacın köklerinin
kesilmesine neden oluyor.Bu da ağacın kökünden kurdun girmesine neden oluyor.
Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için ağacın altına girmeden izdüşümü dışında
sürüm yapmak gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Aşı yaparken
dikkat edilecekler
Fıstık ağaçlarının aşılası ile ilgili bilgiler de veren
Mehmet Uzun, "Çiftçiler eskiden aşı altında çıkan dip sürgünleri gövdeyi
koruduğu gerekçesiyle temizlememekteydi. Halbuki ağacın su ve besinlerini
kullanıp, taçtaki sürgünlerin zayıflamasına, verim kaybına neden olmaktadır.
Şimdi ise çiftçiler tam tersini yapmalı Nisan ve Mayıs aylarında aşı altında
çıkan dip sürgünleri, parmağınızla kırıp büyümeden engellemelisiniz. Bu şekilde
ağacın taçtaki sürgünleri daha iyi gelişecektir." dedi.
Uzun, fıstık ağaçlarının aralarına zeytin ve badem
ağaçlarının dikilmemesi gerektiğini de
söyleyerek, Badem ve zeytin ağaçlarını ayrı noktalarda dikilmesini vurguladı.
Mehmet Uzun, fıstık verimi için gübrenin de önemine değinerek toprak analizine
göre gübre kullanımının gerekliliğine vurgu yaptı.
(Urfa Değişim Gazetesi)
0 Yorumlar